Waterpartijen en waterlopen – onderhoud en behoud

Bij het onderhoud en behoud van historische waterpartijen en waterlopen staat de instandhouding en het historisch beeld voorop. Erfgoedhoveniers houden hier rekening mee bij al hun werkzaamheden. Lees hieronder meer onze dienstverlening gebaseerd op de uitvoeringsrichtlijn (URL).

Meer weten over:
• De uitvoeringsrichtlijn (URL) >>
• Onderhoud en behoud grachten >>
• Onderhoud en behoud vijvers >>
• Onderhoud en behoud sloten en watergangen >>
• Onderhoud en behoud sprengen, sprengensystemen en opgeleide beken >>
• Onderhoud en behoud beschoeiingen >>
• Onderhoud en behoud vijvers en vijverranden >>
• Onderhoud en behoud stuwen en duikers >>
• Onderhoud en behoud bruggen >>

Onafhankelijke kwaliteitsborging

De leden van onze vereniging staan voor hun kwaliteit, daarom is het initiatief genomen voor het opzetten van een onafhankelijke kwaliteitsborging. De RCE en de ERM hebben in nauwe samenwerking met diverse partijen in het groen erfgoed een uitvoeringsrichtlijn (URL) en een beoordelingsrichtlijn (BRL) opgesteld. De uitvoeringsrichtlijn omschrijft hoe het werk moet worden uitgevoerd en de beoordelingsrichtlijn beoordeelt of de bedrijven werken conform deze URL en worden dan gecertificeerd. Al onze leden werken volgens de URL bij groene monumenten. Waarvan hieronder een impressie. De URL en de BRL worden beheerd door de ERM en zijn vanaf haar platform te downloaden en via deze link op onze site.

Historisch beeld grachten

Grachten hebben meestal een rechtlijnige functionele vormgeving, vaak vrij steile taluds en een stabiel peil. Vaak hebben ze een directe relatie met de historische bebouwing zoals muurwerk van kastelen en landhuizen, bruggen en kades. In sommige streken komen ook bij historische boerderijen grachten voor. Een ‘grand canal’ is een langwerpige gracht of vijver aangelegd in een zichtas, als structurerend element in de parkarchitectuur.

Onderhoud en behoud van grachten door Erfgoedhoveniers met als doel:
• In stand houden van de historische structuur van de aanleg.
• Behoud van het historisch beeld zoals lijnvoering en oeverbeplanting.
• Reguleren van een stabiel waterpeil.
• Behoud van de waterkwaliteit.
• Behoud van de ecologische kwaliteiten.

Historisch beeld vijvers

Vijvers in groen erfgoed hebben afhankelijk van de stijlperiode een strakke vormgeving of een landschappelijke vormgeving met lage flauw aflopende taluds en waterkanten. Vijvers zijn vaak bepalend voor het ruimtelijk beeld en hebben vooral een sierfunctie, bijvoorbeeld als spiegelvijver. Bij veel vijvers is de oeverrand voorzien van een lage beschoeiing. In 19e -eeuwse parken waren de vijverranden vaak begroeid met grasland dat als hooiweide werd beheerd. Tegenwoordig zijn vijverranden in groen erfgoed vaak tot aan de oever doorlopend begroeid met (vrij) kort gemaaid gazon en/of met een zone met oevervegetatie met soms aangeplante maar meestal wilde (ruigte)kruiden.

Onderhoud en behoud van vijvers door Erfgoedhoveniers met als doel:
In stand houden van het historische beeld en de historische lijnvoering van de aanleg, zoals behoud van de oeverbelijning, oeverprofiel en open houden van zichtlijnen over de vijver.
• In stand houden van de esthetische kwaliteit van de aanleg zoals spiegelend oppervlak, open water, water- en oeverbeplanting en beeld van de oeverzone met gras of gazon.
• Reguleren van een stabiel waterpeil.
• Behoud van de waterkwaliteit.
• Behoud van de ecologische kwaliteiten.

Historisch beeld sloten en watergangen

Bij sloten en watergangen in groen erfgoed is doorgaans de sierfunctie in de aanleg ondergeschikt aan de water regulerende functie. Ze zijn meestal rechtlijnig en functioneel vormgegeven met schuine taluds, met voldoende waterdiepte en goed bereikbaar voor het onderhoud.

Onderhoud en behoud van sloten en watergangen door Erfgoedhoveniers met als doel:
• In stand houden van de historische structuur van de aanleg.
• Reguleren van een stabiel waterpeil, behoud van de water afvoerende functie en doorstroming. Behouden van de waterkwaliteit.
• Behouden van de ecologische kwaliteiten.

Historisch beeld sprengen en opgeleide beken

Sprengen, sprengensystemen en opgeleide beken zijn gegraven waterlopen of vergraven beken. Hun doel was de aanvoer van schoon water voor drinkwater, industrieel gebruik (watermolens) en voor een historische aanleg met vijvers, fonteinen en andere waterelementen. Ze zijn vaak voorzien van beschoeiingen, stuwen, sluisjes en met een verdichte bodem van leem. Om overmatige waterplantengroei tegen te gaan werden vaak bomen langs de oevers geplant voor schaduw.

Onderhoud en behoud van sprengen en opgeleide beken door Erfgoedhoveniers met als doel:
• In stand houden van de historische structuur en functie van de aanleg.
• In stand houden van een goede doorstroming en continue wateraanvoer.
• Behouden van de waterkwaliteit.
• Behoud van bijzondere – aan schone beeklopen gebonden – flora en fauna.

Historisch beeld beschoeiingen

Beschoeiingen langs waterkanten zijn voornamelijk functioneel en dienen ter vastlegging en bescherming van de oever en het behoud van de belijning. Ze kunnen in verschillende materialen zijn uitgevoerd.

Onderhoud en behoud van beschoeiingen door Erfgoedhoveniers met als doel:
• Vastleggen en stabiel houden van de oever, voorkomen van afkalving.
• Behouden van de belijning van de parkaanleg.
• Behouden van de oeverbeplanting.
• Behouden van de bouwkundige elementen zoals bruggen en ornamenten.

Historisch beeld architectonische vijvers en vijverranden

Vijvers en vijverkommen zoals voorkomend in de tuinarchitectuur uit de eerste helft van de 20e eeuw hebben vaak geconstrueerde/gemetselde randen van natuurstenen, baksteen of beton. Vaak ontbreken oevervegetaties. Soms zijn speciale zones voor waterplantenvegetaties aangebracht.

Onderhoud en behoud van architectonische vijvers en vijverranden door Erfgoedhoveniers met als doel:
• Behouden van het historisch bouwkundig element.
• In stand houden van de esthetische kwaliteit en functie in de aanleg.

Historisch beeld stuwen en duikers

Stuwen en duikers zijn waterbouwkundige constructies die dienen voor het reguleren van het waterpeil. Historische stuwen en duikers kunnen in verschillende materialen zijn uitgevoerd: metselwerk, beton, hout en metaal. In groen erfgoed komen historische stuwen en duikers voor met een monumentale waarde.

Doel van het onderhoud en behoud van stuwen en duikers:
• Goed functioneren van wateraanvoer en -afvoer.
• Behouden van het historisch bouwkundig element.

Historisch beeld bruggen

Bruggen zijn belangrijke bouwkundige elementen voor de architectonische parkstructuur en voor bereikbaarheid. In groen erfgoed komen veel historische bruggen voor met een monumentale waarde.

Onderhoud en behoud van bruggen door Erfgoedhoveniers met als doel:
• Behouden van het historisch bouwkundig element als onderdeel van de parkarchitectuur.
• Goed en veilig functioneren van de brug als onderdeel van de wegen- en padenstructuur.